Zindelijk worden: stappenplan en tips

Hoe kan je je kind leren om zindelijk te worden? En wanneer begin je? Hieronder vind je een stappenplan en handige tips.

Wanneer kunnen kinderen zindelijk worden?

Om zindelijk te kunnen worden, moeten kinderen hun plas en poep kunnen ophouden. Ze moeten ook het verschil kunnen voelen tussen aandrang en écht plassen of poepen. De meeste kinderen kunnen dit als ze tussen 2 en 3 jaar oud zijn.

Zo kan je merken dat je kind er waarschijnlijk klaar voor is om zindelijk te worden:

  • Je kind laat duidelijk zien als hij of zij aan het poepen of plassen is. Bijvoorbeeld door zijn of haar houding of hoe hij/zij kijkt.
  • Je kind heeft steeds langer een droge luier (vindt een natte luier vervelend).
  • Je kind vindt zijn of haar volle luier interessant.
  • Je kind geeft door gebaren of woordjes aan dat hij of zij een volle luier heeft.
  • Je kind heeft interesse in de wc en wil weten wat daar gebeurt.
Je kind helpen om zindelijk te worden

Je kind wordt niet vanzelf zindelijk. Daar heeft hij of zij jouw hulp bij nodig. Zo help je je kind om zindelijk te worden in 6 stappen (ook wel zindelijkheidstraining genoemd):

  1. Begin met het potje. Voor veel kinderen voelt een potje veiliger dan de wc. En je kind kan zelf op het potje gaan zitten, bij de wc heeft je kind daar nog hulp bij nodig. Zet het potje bijvoorbeeld bij het speelgoed of op een andere vertrouwde plek, zodat je kind eraan kan wennen. Laat je kind ook af en toe op het potje zitten, in het begin nog met kleren aan. Dwing je kind niet, houd het leuk en luchtig.
  2. Geef het goede voorbeeld. Peuters doen alles na. Maak daar gebruik van! Ga zelf naar de wc en zet het potje ernaast. Leg uit wat je doet en waarom je dat daar doet.
  3. Zet je kind op regelmatige tijdstippen zonder broek en luier op het potje. Doe dit in het begin 1 keer per dag en bouw het langzaam op. Uiteindelijk kan je je kind ongeveer iedere 2 uur op het potje zetten. Goede momenten hiervoor zijn vlak na het wakker worden en na de maaltijden. Houd je kind niet met tegenzin op het potje als hij of zij niet plast.
  4. Wees geduldig en geef complimenten. Misschien begrijpt je kind vrij snel wat hij of zij moet doen, maar het kan ook een tijdje duren. Beloon hem of haar (maar overdrijf niet) met een compliment, een knuffel of een sticker als je kind een plasje in het potje doet. Als het niet lukt, blijf dan ook positief en geduldig. Als je dat niet doet, kan het tegenwerken. Plassen lukt beter als je kind ontspannen is.
  5. Leg uit dat plas en poep in het potje hoort. Als je kind weer een volle luier heeft, leg dan op een positieve manier uit dat dit eigenlijk in het potje hoort. Zo begrijpt je kind dat poep en plas daar hoort.
  6. Als je kind een paar keer op het potje geplast heeft, weet hij of zij wat dit inhoudt. Vraag je kind nu regelmatig of hij of zij moet plassen. Op deze manier leert je kind bewust om te gaan met het gevoel van een volle blaas.

Het verschilt per kind hoe lang het duurt voor de zindelijkheidstraining werkt. Zoals bij alle ontwikkelingen leren sommige kinderen het heel snel, terwijl andere kinderen er meer dan 3 maanden voor nodig hebben. Hoe jonger je kind, hoe langer het meestal duurt voor hij of zij zindelijk is.

Hulpmiddelen toilet

Sla je het potje liever over? Of vindt je kind de ‘grote wc’ heel interessant? Dan kan je kind natuurlijk ook zijn of haar eerste plasjes op het toilet doen. Het gebruik van hulpmiddelen maakt dit wel een stuk makkelijker voor je kind. De belangrijkste hulpmiddelen zijn:

  • Een wc-bril-verkleiner, zodat je kind niet in de wc zakt.
  • Een voetenbankje/wc-opstapje, zodat je kind zelf op het toilet kan gaan zitten. En het is comfortabel!

Deze hulpmiddelen kan je natuurlijk ook gebruiken als je kind na een tijdje van het potje naar de wc gaat. Het kan voor je kind ook helpen als je het toilet gezellig maakt, bijvoorbeeld door foto’s of tekeningen op te hangen.

Wanneer zijn kinderen zindelijk?

De meeste kinderen worden tussen 2 en 3 jaar overdag zindelijk. Daarna kan het nog een half jaar tot een jaar duren voor je kind ook ’s nachts zindelijk is. Meisjes zijn gemiddeld een paar maanden eerder zindelijk dan jongens. Dit geldt niet voor alle kinderen. Het ene kind heeft het snel geleerd, het andere kind doet er veel langer over. Een kwart van de kinderen wordt pas helemaal zindelijk nadat ze 4 zijn geworden.

Pas als je kind 5 is, zijn alle organen die belangrijk zijn voor zindelijkheid helemaal ontwikkeld. Je kan daarom pas vanaf die leeftijd echt verwachten dat je kind overdag zindelijk is. Bedplassen komt nog wel regelmatig voor bij 5-jarigen.

Handige tips voor zindelijk worden
  • De lente en zomer zijn een handige tijd om te beginnen met zindelijkheidstraining. Je peuter loopt dan toch vaak (half)naakt rond. Zo kan je kind goed zien wat er gebeurt als hij of zij poept of plast.
  • Is er net een broertje of zusje geboren, gaan jullie verhuizen, is je kind ziek of gaat je kind voor het eerst naar de peuterspeelzaal? Wacht dan nog even, je kind heeft al zijn/haar energie nodig voor deze nieuwe situatie.
  • Leer jongens, net als meisjes, zittend plassen. De bekkenbodemspieren kunnen het best ontspannen in hurkzit met de beentjes een beetje wijd, terwijl de voetjes goed gesteund worden.
  • Zorg voor een potje dat genoeg steun aan de rug en voetjes van je kind geeft.
  • Ongelukjes horen erbij! Leren lopen gaat met vallen en opstaan, dat geldt ook voor zindelijk worden. Word bij een natte broek niet boos op je peuter, maar verschoon hem of haar met een glimlach en leg uit wat er is gebeurd.
  • Vertel de kinderopvang of oppas over de zindelijkheidstraining. Zij kunnen deze training overnemen als je er niet bent. Als dit niet gebeurt, is het verwarrend voor je kind. Moet hij nu wel of niet op het potje plassen?
  • Als je kind al vrij zindelijk is, stel dan vaste regels in. Bijvoorbeeld dat je kind altijd van voor naar achter zijn of haar billen afveegt en na afloop de handen wast. Op deze manier krijgt een ‘toiletbezoek’ een vast patroon.
  • Een terugval kan gebeuren. Vaak heeft dit een oorzaak. Bijvoorbeeld een ziekte of een stressvolle gebeurtenis. Blijf in ieder geval positief, meestal gaat het vanzelf weer over. Vaste patronen en regelmaat kunnen hierbij helpen.
  • Als je kind maar niet zindelijk wil worden, kan je te vroeg zijn begonnen. Maar het kan ook een medische oorzaak hebben. Als je dit vermoedt, ga dan met je kind naar de huisarts.

Bron: 24 Baby

Deel dit artikel: