Als je in de derde klas van de middelbare school zit, krijg je een themales van een jeugdverpleegkundige en jeugdcoach van het CJG. De themales kan gaan over middelengebruik, een gezonde leefstijl of seksualiteit. Benieuwd naar hoe zo’n themales gaat? Vandaag kijken we mee met jeugdcoach Priya en jeugdverpleegkundige Hatice!
Priya en Hatice worden door de mentor aan de klas voorgesteld. Ze leggen uit dat ze van het CJG zijn. “Jullie kennen het CJG misschien nog wel van het brugklasgesprek,” zegt Priya. “Je hebt toen met een jeugdverpleegkundige gepraat over je gezondheid en hoe het met je gaat. Wie weet dat nog?” De meeste jongeren weten dit nog wel. Lees meer over het brugklasgesprek
Seksualiteit
“De themales van vandaag gaat over seksualiteit,” vertelt Hatice. “Waar denken jullie aan bij seksualiteit?” “Twee mensen die seks met elkaar hebben,” roept een jongen. “Zwanger worden,” zegt een meisje. “Ja en kinderen krijgen,” voegt een ander toe. Ook condooms, anticonceptie en soa’s worden genoemd. “Soa’s, heel goed. Weet je wat een soa is?” vraagt Priya. Het meisje knikt: “Een seksueel overdraagbare aandoening.” “Dat is toch ook chlamydia?” vraagt een klasgenoot. “Dat klopt. Over soa’s gaan we jullie straks meer vertellen,” antwoordt Priya. “Maar weten jullie ook welke voorbehoedsmiddelen er zijn om een soa of zwangerschap te voorkomen?”
De jongeren uit de klas noemen een paar voorbehoedsmiddelen op. Bij biologie hebben ze hier al over geleerd. Hatice is benieuwd of ze alles nog goed weten. “Kan iemand aan mij uitleggen hoe de anticonceptiepil werkt?” Een meisje geeft het goede antwoord. Hatice steekt haar duim op en laat een lijstje met voorbehoedsmiddelen zien. “Staat er eentje bij die jullie niet kennen?” Niet iedereen weet wat een anticonceptiepleister is. Priya legt uit hoe de anticonceptiepleister werkt. “Zitten daar ook hormonen in?” vraagt iemand. “In de anticonceptiepil, anticonceptiepleister en de prikpil zitten allemaal hormonen. Ze werken ongeveer hetzelfde,” legt Priya uit.
Soa’s
Dan is het nu tijd om het over soa’s te hebben. Voordat Priya en Hatice uitleg geven over een soa, vragen ze eerst aan de klas wat ze al over die soa over weten. Zo komen ze vaak al een heel eind. Priya en Hatice vertellen over chlamydia, genitale wratten, herpes, gonorroe en HIV. Sommige plaatjes vinden de jongeren uit de klas ‘vies’ en af en toe wordt er een beetje om gelachen. Maar er worden ook vragen gesteld, bijvoorbeeld over herpes. “Herpes is toch ook een koortslip?” vraagt een meisje. “Een koortslip valt inderdaad ook onder herpes,” begint Priya. Daar schrikt de klas van en iedereen begint door elkaar te praten. “Maar een koortslip gaat toch gewoon weer weg?” “Een koortslip gaat inderdaad weg, maar het virus blijft wel in je lichaam. Je bent dan drager. Als je weerstand vermindert, dan kan je lichaam zich minder goed tegen het virus verdedigen en komt de koortslip weer op,” legt Hatice uit. “Maar een koortslip is niet hetzelfde als de soa herpes,” stelt Priya de klas gerust. Ze legt hen uit wat het verschil is.
Als alle soa’s besproken zijn en de vragen zijn beantwoord, is het tijd voor een korte quiz. Waar beschermt een condoom tegen? Zijn de risico’s van soa’s voor jongens en meisjes gelijk? Is ‘voor het zingen de kerk uit’ een betrouwbare methode is om niet zwanger te worden? En kun je een soa voorkomen door jezelf met zeep te wassen? De meeste vragen worden goed beantwoord. Soms geven Priya en Hatice nog extra uitleg.
Seksuele grensoverschrijding
De laatste vraag van de quiz gaat over seksuele grensoverschrijding: hoe veel jongeren hebben iets meegemaakt tegen hun wil, van zoenen tot verkrachting? De jongeren uit de klas schatten dit hoog in, ze denken dat 8 op de 10 jongeren dit wel eens heeft meegemaakt. Het antwoord zegt iets anders: 1 op de 20 jongens en 2 op de 20 meisjes geeft aan wel eens gedwongen te zijn iets te doen op seksueel gebied wat ze niet wilden. “Dat klopt niet hoor,” zegt een jongen meteen. “Er zijn ook veel jongens en meisjes die dat niet vertellen,” vult een ander aan. Priya en Hatice zijn benieuwd wat de klas zelf zou doen. “Stel: je wilt seks hebben met condoom en je partner zegt dat hij of zij zonder wil. Wat doe je dan?” De meeste jongeren reageren heel stellig: “Als ik het niet wil, dan gebeurt het niet”. “En als je de pil gebruikt?” vraagt Hatice. Dat verandert de zaak. “Dan kan het wel zonder,” zegt een meisje. “Maar je krijgt dan wel een soa!” reageert een klasgenoot. “Ja, maar ik ga het toch niet mijn hele leven met condoom doen?” Er ontstaat een kleine discussie in de klas. Sommigen zijn van mening dat je het wel zonder condoom kunt doen als je elkaar al wat langer kent. Hatice vraagt hoe ze zichzelf dan tegen een soa beschermen. “Dan laat je je allebei gewoon eerst testen,” antwoordt een jongen. “Ja, of je vraagt met hoe veel meisjes hij het al gedaan heeft,” zegt een meisje.
Priya en Hatice vertellen meer over seksuele grensoverschrijding en laten cijfers zien. Iedereen is het erover eens dat seksuele grensoverschrijding niet moet gebeuren. Elke jongere die dit meemaakt, is er één te veel. “Hoe denken jullie over nafluiten, vind je dat vervelend?” vraagt Priya. De meeste meisjes vinden het alleen vervelend als oudere mannen dit doen. “Straks komt hij je achterna, dat vind ik wel gevaarlijk.” Jongens van hun eigen leeftijd negeren ze meestal. “Is er ook iemand die zich beter voelt door het nafluiten?” wil Hatice weten. “Ergens is het wel een compliment,” zegt een meisje. “Maar als je iemand leuk vindt, doe het dan op een andere manier”.
Naaktfoto’s
Priya en Hatice laten dit filmpje over sexting en naaktfoto’s versturen zien.
Er wordt verschillend op het filmpje gereageerd. De één vindt het de eigen schuld van het meisje, de ander vindt dat de jongen fout zit. Er ontstaat een discussie. De mentor grijpt in: “Soms hebben we snel een oordeel over anderen. Maar we weten niet in welke situatie het meisje zit. Misschien wordt ze wel onder druk gezet om het te sturen. En ook van de jongen weten we dat niet. Misschien is hij wel opgejut door zijn vrienden. Zeg dus niet te snel: eigen schuld, dikke bult.”
Hebben de jongeren uit de klas zelf wel eens een naaktfoto of filmpje gekregen? Veel jongens en meisjes hebben dat wel eens meegemaakt. “Wat hebben jullie er mee gedaan?” vraagt Priya. Soms krijgen jongeren naaktfoto’s van onbekenden of zien ze seksueel getinte foto’s voorbij komen op social media. Als het van een onbekende is, doen ze er meestal niets mee: “Je kijkt wel even, maar verder niks.” Als ze via een privébericht een naaktfoto van iemand krijgen, blokkeren ze diegene. “Maar als het iemand is die je kent of waarvan je weet wie het is, dan heb je het er wel over,” zegt een jongen. “Zou je zo’n foto doorsturen?” vraagt Hatice. “Nee, het is persoonlijk. En je maakt er iemands leven mee kapot,” antwoordt de jongen. “Maar er zijn ook meiden die gewoon van jongens en aandacht houden en zelf foto’s rondsturen voor de aandacht,” zegt een meisje. Priya en Hatice hebben nog een paar wist-je-datjes over naaktfoto’s en stellen nog een paar vragen aan de klas. Daarna zit de themales erop!
Ze vragen de jongeren uit de klas om tips en tops op te schrijven en beantwoorden nog wat laatste vragen. Hatice vertelt dat ze op vaste dagen op school te vinden is, voor als de jongeren nog meer vragen hebben of als ze een verhaal kwijt willen.
Wil jij ook een verhaal kwijt, of heb je ergens vragen over? Vraag aan je mentor wanneer er een jeugdverpleegkundige op jouw school aanwezig is. Of neem contact met ons op.
Deel dit artikel: